masal masal matitas ; " ey insan, ne kadar çok tüketirsen , o kadar kıymetlisin…”

20. yüzyıldan başlayarak  zihinlere habire kazınan rezil motto ;

“Ey insan,

ne kadar çok tüketirsen ,

o kadar kıymetlisin…”

Görünen o ki  bir gün lazım olur diye paket kağıtlarını, mukavva kutuları bir kenara koyan büyüklerin sayısı daha da azalacak gün gün..

Delinmiş, kaçmış kadın çoraplarından paspaslar, bulaşık bezleri  yapanlar da kelaynaklar kadar kaldı zaten.. Öyle ya, bunca bolluk içindeyken torbaları, yoğurt kutularını, yağ şişelerini,   iplikleri biriktirmenin ne anlamı var !!!

Oysa eskiler zamanında tek bir çivinin , raptiyenin, uzun ve  sağlam  tel parçasının en olmadık zamanlarda nasıl işe yaradığını bilen kuşaklardı.

Her şey şaşılacak kadar sınırlıydı çünkü.

Yaşı 50  ve üzerinde olanlar israf etme / katık et cümlelerini iyi hatırlar...

Sözünü ettiğimiz kuşaklar çocukluk günlerinde oyuncaklarını da çerden çöpten kendileri yapmak zorunda kalmış insanlar topluluğuydu çünkü .

Yoktu…

Evet yoktu...

Bir yumak sağlam ip, paslanmamış bir avuç çivi, korunaklı bir naylon yağmurluk bile çok uzaklardaydı...Okul kantinlerinde yalnızca simit ve ayran,  bir de pralini çok fazla olduğu için ağzın içine yapışan  kötü çikolatalar vardı....

Daha eskiler için bu sayılanlar  bile masaldı ve onların çoğu okula bir büyüğünün ayakkabılarıyla, gömleğiyle  gitmek zorunda oldukları karartma günlerinin çocuklarıydı.

Haberleşmenin  şimdiyle  kıyaslanamayacak kadar ilkel durumda olduğu 1970  hatta 1980’li yıllarda bile evinde telefon olanlara gıptayla, kıskanmayla bakılırdı.

Evlere  yemek siparişi vermenin akıldan bile geçmediği, ayda yılda  bir pide yemeye gidilirse ciddi bir zenginlik olarak algılandığı günlerdi o zamanlar....

Tüm bunlar yeni kuşaklara masal gibi gelse de dünyayla birlikte  Türkiye’de böyle zor günlerden geçerek geldi günümüzün bolluğuna hatta  israfına...

Şimdi dünyayla birlikte Türkiye’nin de önünde eskisi kadar safahat içinde  olmayacak günlerin sert ayak sesleri var...

Zorlukları paylaşmak, aşmak  için zamanında evlerinin , mutfaklarının kapılarını her daim birbirine açan büyüklerin neredeyse hepsi çoook uzaklarda...

Bakalım vakti zamanında onların güngörmüşlüğünü,  tutumluluğunu cimrilik olarak yaftalayan yeni kuşaklar,  bu zor zamanlarda nasıl bir imtihandan geçecek...

( murat örem / 27 şubat 2015 / ankara…) 

 

mertçe savaş istiyorsan pusu kurmayacaksın...bir kavgaya girdin mi bıçağını değil önce yüreğini bileyeceksin...

          

          bir kavgaya girdin mi ;

yumruğuna silahına kadınlığına erkekliğine değil

          haklılığına güveneceksin….

          bir sözü söyledin mi ;

kelimelerinle  dudaklarınla endamınla sesinle değil  

yüzünle konuşacaksın…

bir yola çıktın mı ;

şoförle yolcularla arabayla değil

kaderinle aklınla ve kendinle  yürüyeceksin…

ne yaparsan yap

ne yapacaksan yap,

önce

sağına bakacaksın

soluna bakacaksın

önüne bakacaksın

arkana bakacaksın

sonra

okkana bakacaksın

çapına bakacaksın

kapasitene bakacaksın

ve  ayağa kalkıp

bir kez yola revan olduktan sonra da

keşke demeyeceksin…

her ne olursa olsun

ne yaşanırsa yaşansın

insanı bileceksin

ahde vefayı bileceksin

vicdanı bileceksin

       düşmanını hem bilecek

hem hakkını teslim edeceksin

yüreklice kavga istiyorsan

belaltına vurmayacaksın

mertçe savaş istiyorsan

pusu kurmayacaksın

cam binada otururken

kimseye  taş atmayacaksın

bileceksin ki çürür;

ağaca yaslanmayacaksın

bileceksin ki ölür ;

insana dayanmayacaksın

öleceğini bilsen de

kahpece öldürmeyeceksin

hasılı kelam

bir kavgaya girdin mi

bıçağını değil

önce yüreğini bileyeceksin

( murat örem / 26 şubat 2015 / ankara…) 

-fotoğraf / rus kültürünün büyük yazarı aleksandr puşkin / 1799-1837 -

                                             *******

                          

                       

meraklısı için not ; 

puşkin  öldü(rül)ğünde 38 yaşındadır...

kimseye pusu kurmamıştır...

mertce yaptığı düelloda ağır yaralanmış ve iki gün sonra ölmüştür...

aptallık , kötülük ve cehalet iğne deliğinden geçecek kadar sinsi ve organizedir....

babamın annemin evinde kitaplar vardı…

babam da annem de kitapları da hala var…

teyzemin  eniştemin evinde kitaplar vardı…

teyzem ve kitapları var ama eniştem yok…

dedemin babaannemin evinde kitaplar vardı…

dedem de babaannem de kitapları da yok…

anneannemin dedemin evinde kitaplar vardı…

anneannem de dedem de kitapları da yok…

büyük amcamın yengemin evinde kitaplar vardı…

büyük amcam da yengem de kitapları da hala var….

nezahat halamın erhan dayımın evinde kitaplar vardı…

nezahat halam da erhan dayım da kitapları da yok….

ben kitapları olan bir evde büyüdüm…

çocuklarım

hem kitapları ,

hem kitaplıkları ,

hem kütüphanesi  olan evde büyüdü…

ben hala varım…

kitaplarım hala var…

çocuklarım hala var…

yazılarımı okuyanlar bilir…

ömrü boyunca bu toplumla en çok didişen isimlerden olsa da

bu toplum kadri kıymetini hiiiiççç bilmese de

aziz nesin’i ayrı severim, sevdim…

ama bertrand russell’i de çok önemsedim…

erhan dayım’ın,  ölümünden sonra kimbilir kimlerin talan ettiği evinde , üniversite yıllarında okuduğum kitapları  arasında bertrand russel hep ayrı yerde durmuştu…

garip biçimde bertrand russel’le aziz nesin’i bir tutmuştu genç zihnim…

ikisi de köşeli mi köşeli cümleler kuruyordu…

ikisi de lafı dolandırmıyordu…

ikisi de akıl diyordu, insan diyordu, cehalet diyordu….

birinin ömrü , cehaleti baştacı yapan ve  ortadoğululuğu tersinden anlayan  toplumda mahallenin delisi olma pahasına gözünü budaktan esirgemeden bedel ödeye ödeye geçmişti …

diğeri dünyanın biraz daha az  ortadoğulu olan coğrafyasında nisbeten fiziken daha rahat yaşamıştı ama ruhen ikisi de aynı ızdırabı çekmişlerdi ömürleri boyunca….

ikisi de

aptallık kötülük ve cehaletin

iğne deliğinden geçecek kadar

sinsi ve organize olduğunu biliyordu…

ikisi de

kötülüğün ve cehaletin

her zaman

daha organize olduğundan emindi…

buna rağmen pes etmediler…

buna rağmen yenilmediler…

yenildiler ama yenilmediler…

ömürleri boyunca ;

çoğunluğun ,

 azınlığın azınlığının ırzına nasıl geçtiğini

onlarca kere yaşasalar da

azınlıkta kalmayı yeğlediler…

ben bu yüzden  ayrı tutarım bertrand russell’i de…

bu gece , bir cuma akşamında kendime kızdım…

“şu blogda iki yıl boyunca 300 küsur yazı yazıp da

bir bertrand russel  yazısı nasıl yazmazsın murat …”

diye diye…

akıldan,  insandan, hukuktan, mantıktan, adaletten , demokrasiden ışık hızıyla uzaklaşmayı matah sanan ;  cahil kere cahil , fikirsiz kere fikirsiz, ahlaksız kere ahlaksız, kötü kere kötü bir dünyanın  okumayı ve düşünmeyi bilen  talihsiz  vatandaşlarından biri  olarak bertrand russel’in aşağıdaki cümlelerini okurken ne hissedeceğiniz de ufkunuza kalsın ….

"insanlar bilgisiz doğar, aptal değil, eğitilerek aptal olurlar..."

''bugünün bilgilerini dünün sistemlerini kullanarak öğretirsek, çocuklarımızın yarınını ellerinden almış oluruz.''

"dünyanın sorunu şudur ki ;  akıllılar hep kuşku içindeyken aptalların küstahça kendilerinden emin olmalarıdır."

''insanlığın iki tür ahlâkı vardır: biri, sözünü edip uygulamadığımız, diğeri de uygulayıp sözünü etmediğimiz.''

"üç tutku, basit fakat ezici derecede kuvvetle hayatımı ellerinde tutmuştur; sevgiye olan özlemim, bilgiyi araştırma merakım ve insanlığın çektiği acı için duyduğum tanımlanmayacak kadar büyük bir merhamet.''

"akılsızca bir şeyi milyonlarca kişi söylese de o şey yine akılsızcadır."

"yalnızca günahları olanların tanrıları vardır."

"mutluluğun sırrı, dünyanın korkunç bir yer olduğu gerçeğiyle yüzleşmektir."

( murat örem / 20 şubat 2015 / ankara…)